487 SIRA NOLU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
487 SIRA NOLU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
Resmi Gazete No:
30273
Resmi Gazete Tarihi:
17/12/2017
Yetki
MADDE 1 –
(1) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 5766 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile değişik
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğde geçen;
Başkanlık:
Gelir İdaresi Başkanlığını,
Bilgi İşlem Sistemi:
etmek ve ilgili diğer işlemleri gerçekleştirmek amacı ile doğrudan ya da dolaylı olarak kullandıkları
her türlü yazılım ve donanım ile saklama ortamlarını,
Mükelleflerin belgeleri elektronik ortamda oluşturmak, kaydetmek, muhafaza
BİS Raporu:
Bilgi İşlem Sistem Raporunu,
Elektronik Belge:
zorunlu olan belgelerde yer alan bilgileri içeren elektronik kayıtlar bütününü,
Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa göre düzenlenmesi
Elektronik İrsaliye (e-İrsaliye):
biçiminde oluşturulmuş sevk irsaliyesini,
Bu Tebliğde yer alan şartlara uygun olarak elektronik belge
e-İrsaliye Yanıtı:
gösteren elektronik belgeyi,
e-İrsaliyenin muhteviyatını oluşturan malların alıcısı tarafından kabul durumunu
Elektronik Müstahsil Makbuzu (e-Müstahsil Makbuzu):
olarak elektronik belge biçiminde oluşturulmuş müstahsil makbuzunu,
Bu Tebliğde yer alan şartlara uygun
Elektronik Serbest Meslek Makbuzu (e-Serbest Meslek Makbuzu):
şartlara uygun olarak elektronik belge biçiminde oluşturulmuş serbest meslek makbuzunu,
Bu Tebliğde yer alan
e-Müstahsil Makbuzu Uygulaması:
müstahsil makbuzunun elektronik ortamda oluşturulması, elektronik ve kağıt ortamda muhafazası,
ibrazı ve raporlamasını kapsayan uygulamayı,
Başkanlık tarafından belirlenen standartlara uygun olarak
e-İrsaliye Uygulaması:
ve e-İrsaliye Yanıtı mesajlarının, taraflar arasında güvenli bir şekilde aktarılması imkanını
sunan uygulamaların genel adını,
Başkanlık tarafından belirlenen standartlara uygun olarak hazırlanan eİrsaliye
e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulaması:
olarak serbest meslek makbuzunun elektronik ortamda oluşturulması, muhafazası, ibrazı ve
raporlamasını kapsayan uygulamayı,
Başkanlık tarafından belirlenen standartlara uygun
Elektronik Kayıt:
elektronik yöntemlerle erişimi ve işlenmesi mümkün olan en küçük bilgi ögesini,
Elektronik ortamda tutulan ve elektronik defter ve belgeleri oluşturan,
Elektronik Saklama Hizmeti Veren Kurum:
yayımlanan 421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında Başkanlıktan Saklama
Hizmeti verme izni almış mükellefi,
14/12/2012 tarihli ve 28497 sayılı Resmî Gazete’de
Elektronik Sertifika:
Mali Mühür ve Nitelikli Elektronik Sertifikayı,
Elektronik Sertifika ile İmzalama:
mühürle onaylamasını, gerçek kişilerin ise nitelikli elektronik sertifika ile imzalamasını veya mali
mühür ile onaylamasını,
Bu Tebliğde belirtilen elektronik belgeleri, tüzel kişilerin mali
GİB Portalı:
uygulamalarına ait temel fonksiyonların, internet üzerinden genel kullanımını sağlamak amacı ile
Başkanlık tarafından geliştirilen portalı,
e-Fatura, e-İrsaliye, e-Müstahsil Makbuzu ve e-Serbest Meslek Makbuzu
Mali Mühür:
Usul Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde Başkanlık için oluşturulan elektronik sertifika alt yapısını,
5/3/2010 tarihli ve 27512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 397 Sıra No.lu Vergi
Nitelikli Elektronik Sertifika (NES):
tanımlanan ve yalnızca gerçek kişi mükelleflerce kullanılabilen elektronik sertifikayı,
5070 sayılı Elektronik İmza Kanununun 9 uncu maddesinde
Özel Entegratör:
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında Başkanlıktan özel entegrasyon izni almış mükellefi,
14/12/2012 tarihli ve 28497 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 421 Sıra No.lu
TÜBİTAK-BİLGEM/KAMU SM:
Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi/Kamu Sertifikasyon Merkezini,
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu-Bilişim ve Bilgi
TCKN:
Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarasını,
VKN:
Vergi Kimlik Numarasını,
Vergi Mükellefi:
birinci fıkrasında sayılan birinci ve ikinci sınıf tüccarları, serbest meslek erbabını, kazançları basit
usulde tespit olunan tüccarları, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçileri, vergiden muaf esnafı,
Bu Tebliğ uygulaması bakımından, Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinin
Zaman Damgası:
kaydedildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından
doğrulanan kaydı,
ifade eder.
Bir elektronik verinin üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı ve/veya
Elektronik irsaliye (e-İrsaliye)
MADDE 3 –
düzenli bir şekilde izlenebilmesi amacıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 230 uncu maddesinin
birinci fıkrasının beşinci bendine göre hali hazırda kağıt ortamda düzenlenmekte olan “sevk
irsaliyesi” belgesinin, elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenlenmesi, alıcısına elektronik
ortamda iletilmesi ve elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin yapılan düzenlemeler
bu maddenin konusunu oluşturmaktadır.
Bu Tebliğde düzenlenen e-İrsaliye belgesi, yeni bir belge türü olmayıp, kağıt ortamdaki “sevk
irsaliyesi” belgesi ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
(2)
Uygulamasından;
a) Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla,
b) e-İrsaliye Uygulamasına ait temel fonksiyonların internet üzerinden genel kullanımını sağlamak
amacı ile Başkanlık tarafından oluşturulan ve www.efatura.gov.tr internet adresinde hizmete
sunulan GİB Portalı aracılığıyla,
c) Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla,
olmak üzere, e-Fatura Uygulamasından yararlandıkları yöntem ile yararlanabilecek olup,
Başkanlıkça aksi belirtilmediği sürece, e-Fatura Uygulamasından yararlandıkları yöntem dışında bir
yöntem kullanamayacaklardır.
Mükellefler, (a) ve (b) alt bentlerinde belirtilen yöntemlerden biri ile uygulamaya dahil olmak
istediklerinde; Gelir İdaresi Başkanlığının “www.efatura.gov.tr” internet adresinde yayımlanan
“Elektronik İrsaliye Başvuru Kılavuzu”na uygun olarak e-İrsaliye Uygulamasına ilişkin gerekli
başvuru işlemlerini yerine getirmeleri gerekmektedir.
e-İrsaliye Uygulamasına (c) alt bendinde belirtilen yöntemle dahil olmak isteyen mükellefler;
doğrudan Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerden herhangi birine başvuracak olup, ayrıca
Başkanlığa başvuruda bulunmalarına gerek bulunmamaktadır.
(3)
sistemlerineentegrasyonu yöntemiyle yararlanmak için Başkanlığa yapılan başvurular; Başkanlık
tarafından mükellefe ait sistemin yapısı, işleyişi ile bu sistemde elektronik olarak düzenlenen eİrsaliye
örneklerinin, bu Tebliğde ve www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan teknik
kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslara uygun olup olmadığı açısından değerlendirilecektir.
Başkanlık gerek görmesi halinde ilave teknik bilgi ve belge talebinde bulunabilecektir.
Başkanlıkça yapılacak değerlendirme sonrasında başvuruları uygun bulunan ve test süreçlerini
başarılı bir şekilde tamamlayan mükelleflere e-İrsaliye Uygulamasından kendi bilgi işlem
sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonuyöntemiyle yararlanmasına ilişkin olarak izin
verilecektir.
Değerlendirme aşamasında eksiklikleri tespit edilen mükelleflere, söz konusu eksiklikleri
gidermeleri için en çok bir yıl süre verilir. Bu süre içerisinde eksikliklerini gidermeyen
mükelleflerin başvuruları reddedilir.
Başvuruları reddedilen mükelleflerin reddi izleyen bir yıl içerisinde yapacakları başvurular kabul
edilmeyecektir. Bu durum, mükelleflerin e-İrsaliye Uygulaması kapsamında GİB Portal ya da
özel entegratörlük izni alan mükellefler vasıtasıyla e-İrsaliye Uygulamasından yararlanmalarına
engel teşkil etmez.
(4)
kapsamında Başkanlıktan özel entegrasyon izni alan mükellefler, bu Tebliğ kapsamında e-İrsaliye
düzenleme, bunları elektronik sertifika ile imzalama ve muhataplarına elektronik ortamda iletme ve
alma hizmeti verebilirler.
Özel entegratörlerin e-İrsaliye Uygulamasına ilişkin hizmet verebilmesi için Başkanlıktan ayrıca eİrsaliye
ÖzelEntegratörlüğü izni alması gerekmektedir. Bu izni alabilmek için gerekli koşullar
www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan “e-Fatura Uygulaması Özel Entegrasyon
Kılavuzu” nda yer almaktadır.
Başkanlıktan izin alan özel entegratörler, anlaşma yaptıkları mükelleflere ilişkin bilgileri Başkanlık
sistemine yüklemeleri ve www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan “e-Fatura Uygulaması
Özel Entegrasyon Kılavuzu”nda açıklanan mesaj yapısına uygun onayı almaları halinde e-İrsaliye
hizmeti vermeye başlayabileceklerdir.
e-İrsaliye Uygulamasından özel entegratör sistemi üzerinden faydalanan mükellefler, e-İrsaliyelerde
özelentegratörün mali mührünün ve zaman damgasının kullanılmasını talep edebilirler.
Başkanlıktan e-İrsaliye izni alan özel entegratörler, hizmet verdikleri mükelleflere ait e-İrsaliye
bilgilerini, e-İrsaliye oluşturma, imzalama, gönderme ve alma amacı dışında kullanamaz ve işleme
taraf olanların yazılı izni olmaksızın üçüncü kişilerle paylaşamazlar. Özel entegratörler bu
faaliyetleri kapsamında elde ettiği ticari sır niteliğindeki e-İrsaliye bilgilerinin güvenliğinden ve
gizliliğinden sorumludurlar. Bu amaca aykırı olarak işleme taraf olmayan üçüncü kişilerle e-İrsaliye
bilgilerini paylaştığı tespit olunan özel entegratörlerin, diğer kanunların öngördüğü cezai
sorumlulukları dışında ayrıca Başkanlık tarafından tüm özel entegratörlük izinleri iptal edilebilir.
(5)
internet adresinde yayımlanan e-İrsaliye Uygulamasına ilişkin teknik kılavuzlarda yer alan format
ve standartlara göre elektronik ortamda, elektronik sertifika ile imzalanarak düzenlenmesi, alıcısına
iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesi esastır.
e-İrsaliyenin, bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenmesi, gönderme veya
alma işlemlerinin de Başkanlık tarafından oluşturulan e-İrsaliye Uygulaması aracılığı ile
gerçekleştirilmesi zorunludur.
e-İrsaliyenin malın fiili sevkinden önce (alıcısının henüz belli olmadığı ve malın fiili sevki sırasında
muhtelif müşteriler adına kağıt ortamda irsaliye düzenlenmesi ve malın asıl muhatabına teslimi
sırasında düzenlenecek e-İrsaliyeler hariç olmak üzere) düzenlenmesi ve Başkanlık sistemlerine
başarılı olarak iletilmesi malın fiili sevki için yeterli olup, bununla birlikte düzenlenen e-İrsaliyenin
Başkanlık sistemleri üzerinden alıcısına başarılı bir şekilde iletilmesi gerektiği tabiidir.
Malın fiili sevki sırasında araç içinde e-İrsaliyenin bir örnek kağıt çıktısının bulundurulması ya da
elektronik olarak görüntülenmesinin sağlanması zorunlu olup, söz konusu kağıt çıktı üzerinde ıslak
imza ya da kaşe bulunması zorunlu değildir. Söz konusu kağıt çıktının, alıcıya verilmesi zorunlu
olmadığı gibi malların alıcıya tesliminden sonra muhafaza veya ibraz edilme zorunluluğu da
bulunmamaktadır.
Sevki yapılacak mala ilişkin olarak e-İrsaliyenin düzenlenmesinden önce e-Fatura düzenlenmiş
olması halinde, e-İrsaliye üzerinde e-Faturanın tarih ve belge numarasına da yer verilmesi
zorunludur.
Düzenlenecek e-İrsaliyelerde, Başkanlık sistemlerinden elektronik ortamda sorgulanması,
doğrulanması ve görüntülenmesine imkan vermek üzere; karekoda veya barkoda belge üzerinde yer
verilmesi zorunludur.
Mükellefler e-İrsaliye düzenlerken, bu Tebliğde belirtilmeyen hususlarda süreler başta olmak üzere
Vergi Usul Kanunu ve ilgili diğer kanun ve düzenlemelerde yer alan usul ve esaslara uymak
zorundadır.
e-İrsaliye Uygulamasından yararlanan mükellefler e-İrsaliye Uygulamasına kayıtlı olmayan
mükelleflere kağıt irsaliye düzenlemeye devam edeceklerdir.
(6)
a) 397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında getirilen e-Fatura Uygulamasından
yararlanma iznine sahip olan,
b) Bu Tebliğde açıklanan usul ve esaslara uygun olarak, e-İrsaliye düzenleyebilme ve iletebilme
konusunda gerekli hazırlıklarını tamamlamış olan ve
c) Bu maddenin (2) numaralı fıkrasında belirtilen şekilde e-İrsaliye Uygulamasına dahil olmak için
gerekli başvuruyu yapan,
mükellefler, istemeleri halinde 1/1/2018 tarihinden itibaren faydalanabilirler.
(7)
bilgilerin bulunması zorunludur.
a) e-İrsaliyenin düzenlenme tarihi ve belge numarası,
b) e-İrsaliyeyi düzenleyenin adı, ticaret ünvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası,
c) Müşterinin adı, ticaret ünvanı, varsa vergi dairesi ve hesap numarası, işyeri adresi ve farklı ise
teslimat adresi,
ç) Taşınan malın nevi, miktarı,
d) Fiili sevk tarihi ile saat ve dakika olarak fiili sevk zamanı,
Başkanlık, ihtiyaç duyulması halinde söz konusu bilgilere ilave bilgilerin de e-İrsaliye belgesinde
bulunmasını mükelleflere gerekli duyuruları www.efatura.gov.tr internet adresinde yaparak
isteyebilir.
Mükellefler e-İrsaliye üzerindeki zorunlu bilgilere ilave olarak ihtiyaçları doğrultusunda farklı
bilgilere de yer verebileceklerdir.
(8)
belgesine konu mallara ilişkin olarak ne kadarlık kısmının teslim alındığını/kabul edildiğini, teslim
alınmayan mallara ilişkin olarak, kabul edilmeyen mal miktarını ve nedenini uygulama üzerinden eİrsaliye
Yanıtı ile e-İrsaliye belgesini düzenleyene iletebilirler.
e-İrsaliye Yanıtı ile yapılan kısmi kabul durumlarında, kabul edilmeyen malların satıcısına geri
gönderimi için ayrıca e-İrsaliye düzenlenmesi gerekmektedir.
Bununla birlikte düzenlenen e-İrsaliyenin, alıcısının ya da muhteviyatındaki malların tamamının
hatalı olması halinde, alıcısı tarafından e-İrsaliye Yanıtı ile ret edilmesi mümkündür. Ancak ret
işleminin malın fiili sevkinden önce yapılması gerekmektedir. Malın fiili sevkinden sonra
gönderilecek ret e-İrsaliye yanıtları hükümsüz olup, bu durumda malı taşıyan/taşıttıran tarafından
yeni bir e-İrsaliye düzenlenmesi gerekecektir.
e-İrsaliye izni alan mükellefler, oluşturdukları e-İrsaliyelerini ve e-İrsaliye Yanıtlarını birbirleriyle
ilişkili şekilde, vergi kanunları ve diğer kanuni düzenlemelerin öngörmüş olduğu süreler dâhilinde
muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmekle yükümlüdür.
(1) Genel Olarak e-İrsaliye Uygulaması: Mal hareketlerinin elektronik ortamdaUygulamadan Yararlanma Yöntemleri ve Başvuru Esasları: Mükellefler e-İrsaliyeDeğerlendirme ve İzin: e-İrsaliye Uygulamasından kendi bilgi işlem sistemlerinin BaşkanlıkÖzel Entegratörlük Hizmeti Verenler: 397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel TebliğiElektronik İrsaliyenin Düzenlenmesi ve İletilmesi: e-İrsaliyenin www.efatura.gov.trUygulamaya Dahil Olma: e-İrsaliye Uygulaması zorunlu bir uygulama olmayıp, uygulamadan;Elektronik İrsaliyede Bulunması Gereken Bilgiler: e-İrsaliye belgesinde aşağıda yer alane-İrsaliye Yanıtı: Kendisine e-İrsaliye düzenlenen mükellefler, istemeleri halinde, e-İrsaliye
Elektronik müstahsil makbuzu (e-müstahsil makbuzu)
MADDE 4 –
çiftçilerden mal satın alınmasında fatura yerine geçen ticari bir vesika olarak kullanılmakta olan
müstahsil makbuzunun elektronik ortamda izlenebilmesi amacıyla, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun
235 inci maddesine göre hali hazırda kağıt ortamda düzenlenmekte olan “müstahsil makbuzu”
belgesinin, elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenlenmesi ile kağıt ve elektronik ortamda
muhafaza ve ibraz edilmesi ve Başkanlığa elektronik ortamda raporlanabilmesine ilişkin
düzenlemeler bu maddenin konusunu oluşturmaktadır.
Bu Tebliğde düzenlenen e-Müstahsil Makbuzu, yeni bir belge türü olmayıp, kağıt müstahsil makbuz
ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
(2)
Makbuzu Uygulamasından;
a) Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla,
b) e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasına ait temel fonksiyonların internet üzerinden genel
kullanımını sağlamak amacı ile Başkanlık tarafından oluşturulan ve www.efatura.gov.tr internet
adresinde hizmete sunulan GİB Portalıaracılığıyla,
c) Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla,
olmak üzere üç yöntemden herhangi birini seçerek yararlanabileceklerdir.
Mükelleflerin, (a) ve (b) alt bentlerinde belirtilen yöntemlerden biri ile uygulamaya dahil olmak
istediklerinde; Gelir İdaresi Başkanlığın “www.efatura.gov.tr” internet adresinde yayımlanan
“Elektronik Müstahsil Makbuzu Başvuru Kılavuzu”na uygun olarak gerekli başvuru işlemlerini
yerine getirmeleri gerekmektedir.
e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasına (c) alt bendinde belirtilen yöntemle dahil olmak isteyen
mükellefler; doğrudan Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerden herhangi birine başvuracak
olup, bu mükelleflerin ayrıca Başkanlığa başvuruda bulunmalarına gerek bulunmamaktadır.
(3)
Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yöntemiyle yararlanmak için Başkanlığa yapılan başvurular;
Başkanlık tarafından mükellefe ait sistemin yapısı, işleyişi ile bu sistemde elektronik olarak
düzenlenen e-Müstahsil Makbuzu örneklerinin, bu Tebliğde ve www.efatura.gov.tr internet
adresinde yayımlanan teknik kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslara uygun olup olmadığı açısından
değerlendirilecektir. Başkanlık gerek görmesi halinde ilave teknik bilgi ve belge talebinde
bulunabilecektir.
Başkanlıkça yapılacak değerlendirme sonrasında başvuruları uygun bulunan ve test süreçlerini
başarılı bir şekilde tamamlayan mükelleflere e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasından kendi bilgi
işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerineentegrasyonu yöntemiyle yararlanmasına ilişkin olarak
izin verilecektir.
Değerlendirme aşamasında eksiklikleri tespit edilen mükelleflere, söz konusu eksiklikleri
gidermeleri için en çok bir yıl süre verilir. Bu süre içerisinde eksikliklerini gidermeyen
mükelleflerin başvuruları reddedilir.
Başvuruları reddedilen mükelleflerin reddi izleyen bir yıl içerisinde yapacakları başvurular kabul
edilmeyecektir. Bu durum, mükelleflerin GİB Portal ya da özel entegratörlük izni alan mükellefler
vasıtasıyla e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasından yararlanmalarına engel teşkil etmez.
(4)
kapsamında Başkanlıktan özel entegrasyon izni alan mükellefler, bu Tebliğ kapsamında e-Müstahsil
Makbuzu düzenlemek isteyen mükelleflere, e-Müstahsil Makbuzu ve e-Müstahsil Makbuzu Raporu
oluşturma, mali mühürle onaylama ve zaman damgası kullanarak e-Müstahsil Makbuzu Raporunu
Başkanlığa elektronik ortamda iletme hizmeti verebilirler.
e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasından özel entegratör sistemi üzerinden faydalanan mükellefler, e-
Müstahsil Makbuzlarında ve e-Müstahsil Makbuzu Raporlarında özel entegratörün mali mührünün
ve zaman damgasının kullanılmasını talep edebilirler.
Özel entegratörlerin e-Müstahsil Makbuzu hizmeti verebilmesi için Başkanlıktan ayrıca e-Müstahsil
Makbuzu özel entegratörlüğü izni alması gerekmektedir. Bu izni alabilmek için gerekli koşullar
www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan kılavuzlarda yer almaktadır.
Başkanlıktan e-Müstahsil Makbuzu ve e-Müstahsil Makbuzu Raporu oluşturma, mali mühürle
onaylama ve zaman damgası kullanarak e-Müstahsil Makbuzu Raporlarını Başkanlığa elektronik
ortamda iletme hizmeti verme konusunda izin alan özel entegratörler, e-Müstahsil Makbuzu
Belgelerinin Başkanlık sistemleri üzerinden görüntülenmesi, sorgulanması ve doğrulanabilmesi için
gerekli tedbirleri almak zorundadırlar. Başkanlık sistemleri üzerinden gerçekleştirilecek
görüntüleme, sorgulama ve doğrulama işlemlerinin teknik usul ve esasları www.efatura.gov.tr
internet adresinde yayımlanan kılavuzlarda yer almaktadır.
Başkanlıktan e-Müstahsil Makbuzu özel entegratörlüğü izni alanlar, hizmet verdikleri mükelleflere
ait e-Müstahsil Makbuzu veya e-Müstahsil Makbuzu Raporu bilgilerini, e-Müstahsil Makbuzu ve
Raporu oluşturma, imzalama, Başkanlığa raporlama amacı dışında kullanamaz ve işleme taraf
olanların yazılı izni olmaksızın üçüncü kişilerle paylaşamazlar. Özel entegratörler bu faaliyetleri
kapsamında elde ettiği ticari sır niteliğindeki e-Müstahsil Makbuzu ve Raporu bilgilerinin
güvenliğinden ve gizliliğinden sorumludurlar. Bu amaca aykırı olarak işleme taraf olmayan üçüncü
kişilerle e-Müstahsil Makbuzu veya Raporu bilgilerini paylaştığı tespit olunan özel entegratörlerin,
diğer kanunların öngördüğü cezai sorumlulukları dışında ayrıca Başkanlık tarafından tüm
özel entegratörlük izinleri iptal edilebilir.
(5)
maddesinde birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit edilenler ve defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçilerin, gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden satın aldıkları
malların bedelini ödedikleri sırada iki nüsha makbuz tanzim etmesi, nüshalardan birini imzalayarak
satıcı çiftçiye vermesi, diğer nüshasının ise satıcı çiftçiye imzalatılarak alınması gerektiği ve
müstahsil makbuzunun tüccar veya alıcı çiftçi nezdinde kalan nüshasının fatura yerine geçer belge
olduğu hüküm altına alınmıştır.
Anılan düzenlemeler ve Bakanlığımıza tanınan yetkiler çerçevesinde; elektronik ortamda
düzenlenen ve elektronik sertifika ile imzalanan e-Müstahsil Makbuzunun en az bir
nüsha kağıt çıktısı alınarak, çıktının her iki tarafça ıslak imza ile imzalanması ve satıcı çiftçiye
verilerek çiftçi tarafından kağıt ortamda muhafaza edilmesi gerekmektedir. e-Müstahsil
Makbuzunun tüccar nüshası ise elektronik sertifika ile imzalı olarak elektronik ortamda muhafaza
edilmesi gerekmektedir.
Düzenlenecek e-Müstahsil Makbuzlarının Başkanlık sistemlerinden elektronik ortamda
sorgulanması ve doğrulanmasına imkan vermek üzere; karekoda veya barkoda belge üzerinde yer
verilmesi zorunludur.
e-Müstahsil Makbuzu ve Raporunun oluşturulması ve gönderilmesinde uyulması gereken format,
standart ve Raporlama süresi www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanan teknik kılavuzlarda
açıklanmıştır.
426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında onaylanan Yeni Nesil Ödeme
Kaydedici cihazlardan e-Müstahsil Makbuzunda bulunan bilgileri de ihtiva eden e-Müstahsil
Makbuzu Bilgi Fişinin iki nüsha halinde üretilmesi ve taraflarca imzalanması halinde; bu bilgi fişi
nüshaları da e-Müstahsil Makbuzunun kağıt nüshaları yerine geçecektir. Bu durum e-Müstahsil
Makbuzunun, elektronik sertifika ile imzalanarak düzenlenmesi ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine
göre elektronik ortamda düzenleyicisi tarafından muhafaza edilmesini ve bilgi fişlerinin taraflarca
Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre muhafaza edilmesi zorunluluğunu ortadan kaldırmamaktadır.
(6)
213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca müstahsil makbuzu belgesi düzenlemek zorunda
olan mükellefler, istemeleri halinde 1/1/2018 tarihinden itibaren uygulamaya dahil olabileceklerdir.
Uygulamaya dahil olacak mükelleflerin; Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile zorunluluk getirilen
haller dışında; e-Fatura, e-Arşiv Fatura ve e-Defter uygulamalarına dahil olma zorunlulukları
bulunmamaktadır.
(7)
aşağıda yer alan bilgilerin bulunması zorunludur.
a) Malı satın alan tüccar veya çiftçinin adı, soyadı veya unvanı, vergi dairesi, VKN’si ve adresi,
b) Belgenin tarihi, saat ve dakika olarak düzenlenme zamanı ve belge numarası,
c) Malı satan çiftçinin adı, soyadı, TCKN’si ve ikametgah adresi,
d) Satın alınan malın cinsi, miktarı, bedeli, vergi ve varsa diğer kesintiler tutarı.
Başkanlık, ihtiyaç duyulması halinde söz konusu bilgilere ilave bilgilerin de e-Müstahsil Makbuzu
belgesinde bulunmasını, mükelleflere gerekli duyuruları www.efatura.gov.tr internet adresinde
yaparak isteyebilir.
Mükellefler müstahsil makbuzu üzerindeki zorunlu bilgilere ilave olarak ihtiyaçları doğrultusunda
farklı bilgilere de yer verebileceklerdir.
(8)
bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemleri ile entegrasyonu yöntemi ile kullanan mükellefler ve e-
Müstahsil Makbuzu hizmeti verme konusunda Başkanlıktan izin alan özel entegratörler, elektronik
ortamda oluşturulan e-Müstahsil Makbuzu belgelerine ilişkin olarak, Başkanlığın
www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanan veri formatı ve standardına uygun “e-Müstahsil
Makbuzu Raporu”nu elektronik sertifika ile zaman damgalı olarak imzalayarak internet adresinde
yayımlanan teknik kılavuzlarda açıklanan yöntem veya yöntemlerle Başkanlık sistemine elektronik
ortamda aktarmak zorundadır.
Başkanlık, e-Müstahsil Makbuzu raporunun aktarım süresini ve yöntemini belirlemeye,
değiştirmeye, sektörler ve mükellef grupları itibariyle farklı veri aktarım süresi ve yöntemi
belirlemeye yetkilidir.
(1) Genel Olarak e-Müstahsil Makbuzu: Gerçek usulde vergiye tabi olmayanUygulamadan Yararlanma Yöntemleri ve Başvuru Esasları: Mükellefler, e-MüstahsilDeğerlendirme ve İzin: e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasından kendi bilgi işlem sistemlerininÖzel Entegratörlük Hizmeti Verenler: 397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğie-Müstahsil Makbuzu Düzenlenmesi ve Teslimi: Vergi Usul Kanununun 235 inciUygulamaya Dahil Olma: e-Müstahsil Makbuzu Uygulaması zorunlu bir uygulama olmayıp,e-Müstahsil Makbuzunda Bulunması Gereken Bilgiler: e-Müstahsil Makbuzu belgesindee-Müstahsil Makbuzu Bilgilerinin Raporlanması: e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasını kendi
Elektronik serbest meslek makbuzu (e-serbest meslek makbuzu)
MADDE 5 –
mesleki faaliyetlerine ilişkin tahsilatları için düzenlenen serbest meslek makbuzunun elektronik
ortamda izlenebilmesi amacıyla, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 236 ncı maddesine göre hali
hazırda kağıt ortamda düzenlenmekte olan “serbest meslek makbuzu”nun, elektronik belge olarak
elektronik ortamda düzenlenmesi, muhatabının talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt ortamda
iletilebilmesi, elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilebilmesi ve Başkanlığa elektronik ortamda
raporlanabilmesine ilişkin düzenlemeler bu maddenin konusunu oluşturmaktadır.
Bu Tebliğde düzenlenen e-Serbest Meslek Makbuzu, yeni bir belge türü olmayıp, kağıt serbest
meslek makbuzu ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
(2)
Makbuzu Uygulamasından;
a) Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla,
b) e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasına ait temel fonksiyonların internet üzerinden genel
kullanımını sağlamak amacı ile Başkanlık tarafından oluşturulan ve www.efatura.gov.tr internet
adresinde hizmete sunulan GİBPortalı aracılığıyla,
c) Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla,
olmak üzere üç yöntemden herhangi birini seçerek yararlanabileceklerdir.
Mükellefler, (a) ve (b) alt bentlerinde belirtilen yöntemlerden biri ile uygulamaya dahil olmak
istediklerinde; Başkanlığın “www.efatura.gov.tr” internet adresinde yayımlanan “Elektronik Serbest
Meslek Makbuzu Başvuru Kılavuzu”na uygun olarak gerekli başvuru işlemlerini yerine getirmeleri
gerekmektedir.
e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasına (c) alt bendinde belirtilen yöntemle dahil olmak isteyen
mükellefler; doğrudan Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerden herhangi birine başvuracak
olup, bu mükelleflerin ayrıca Başkanlığa başvuruda bulunmalarına gerek bulunmamaktadır.
(3)
sistemlerini Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yöntemiyle yararlanmak için Başkanlığa yapılan
başvurular; Başkanlık tarafından mükellefe ait sistemin yapısı, işleyişi ile bu sistemde elektronik
olarak düzenlenen e-Serbest Meslek Makbuzu örneklerinin, bu Tebliğde ve www.efatura.gov.tr
internet adresinde yayımlanan teknik kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslara uygun olup olmadığı
açısından değerlendirilecektir. Başkanlık gerek görmesi halinde ilave teknik bilgi ve belge talebinde
bulunabilecektir.
Başkanlıkça yapılacak değerlendirme sonrasında başvuruları uygun bulunan ve test süreçlerini
başarılı bir şekilde tamamlayan mükelleflere e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasından kendi
bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yöntemiyle yararlanmasına ilişkin
olarak izin verilecektir.
Değerlendirme aşamasında eksiklikleri tespit edilen mükelleflere, söz konusu eksiklikleri
gidermeleri için en çok bir yıl süre verilir. Bu süre içerisinde eksikliklerini gidermeyen
mükelleflerin başvuruları reddedilir.
Başvuruları reddedilen mükelleflerin reddi izleyen bir yıl içerisinde yapacakları başvurular kabul
edilmeyecektir. Bu durum, mükelleflerin GİB Portal ya da özel entegratörlük izni alan mükellefler
vasıtasıyla e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasından yararlanmalarına engel teşkil etmez.
(4)
kapsamında Başkanlıktan özel entegrasyon izni alan mükellefler, bu Tebliğ kapsamında e-Serbest
Meslek Makbuzu düzenlemek isteyen mükelleflere, e-Serbest Meslek Makbuzu ve e-Serbest Meslek
Makbuzu Raporu oluşturma, mali mühürle onaylama ve zaman damgası kullanarak e-Serbest
Meslek Makbuzu Raporunu Başkanlığa elektronik ortamda iletme hizmeti verebilirler.
e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasından özel entegratör sistemi üzerinden faydalanan
mükellefler, e-Serbest Meslek Makbuzu ve e-Serbest Meslek Makbuzu Raporlarında
özel entegratörün mali mührünün ve zaman damgasının kullanılmasını talep edebilirler.
Özel entegratörlerin e-Serbest Meslek Makbuzu hizmeti verebilmesi için Başkanlıktan ayrıca e-
Serbest Meslek Makbuzu özel entegratörlüğü izni alması gerekmektedir. Bu izni alabilmek için
gerekli koşullar www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan kılavuzlarda yer almaktadır.
Başkanlıktan e-Serbest Meslek Makbuzu ve e-Serbest Meslek Makbuzu Raporu oluşturma, mali
mühürle onaylama ve zaman damgası kullanarak e-Serbest Meslek Makbuzu Raporlarını Başkanlığa
elektronik ortamda iletme hizmeti verme konusunda izin alan özel entegratörler, e-Serbest Meslek
Makbuzu belgelerinin Başkanlık sistemleri üzerinden görüntülenmesi, sorgulanması ve
doğrulanabilmesi için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar. Başkanlık sistemleri üzerinden
gerçekleştirilecek görüntüleme, sorgulama ve doğrulama işlemlerinin teknik usul ve esasları
www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan kılavuzlarda yer almaktadır.
Başkanlıktan e-Serbest Meslek Makbuzu özel entegratörlüğü izni alanlar, hizmet verdikleri
mükelleflere ait e-Serbest Meslek Makbuzu veya e-Serbest Meslek Makbuzu Raporu bilgilerini, e-
Serbest Meslek Makbuzu ve Raporu oluşturma, imzalama, Başkanlığa raporlama amacı dışında
kullanamaz ve işleme taraf olanların yazılı izni olmaksızın üçüncü kişilerle paylaşamazlar.
Özel entegratörler bu faaliyetleri kapsamında elde ettiği ticari sır niteliğindeki e-Serbest Meslek
Makbuzu ve Raporu bilgilerinin güvenliğinden ve gizliliğinden sorumludurlar. Bu amaca aykırı
olarak işleme taraf olmayan üçüncü kişilerle e-Serbest Meslek Makbuzu veya Raporu bilgilerini
paylaştığı tespit olunan özelentegratörlerin, diğer kanunların öngördüğü cezai sorumlulukları
dışında ayrıca Başkanlık tarafından tüm özelentegratörlük izinleri iptal edilebilir.
(5)
236 ncı maddesinde serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için
iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşterinin de
bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetinde olduğu hüküm altına alınmıştır.
Anılan düzenleme çerçevesinde elektronik ortamda düzenlenen ve elektronik sertifika ile imzalanan
e-Serbest Meslek Makbuzu belgesinin, muhatabının talebi çerçevesinde ıslak imzalı kağıt çıktısı
verilerek ya da elektronik ortamda iletilerek teslim edilmesi gerekmektedir. e-Serbest Meslek
Makbuzu çıktısının ıslak imza ile imzalanması yerine serbest meslek erbabının imzasının notere
tasdik ettirilip, e-Serbest Meslek Makbuzu üzerine atılacak ıslak imza yerine geçmek üzere hazır
imzalı olarak düzenlenip teslim edilmesi de mümkündür.
Tebliğ kapsamında Başkanlıktan e-Serbest Meslek Makbuzu izni alan mükelleflerin, elektronik
ortamda oluşturdukları serbest meslek makbuzunu elektronik ortamda muhafaza ve ibraz etmeleri
gerekmektedir. Kendisine e-Serbest Meslek Makbuzu düzenlenen mükellefler ise teslim yöntemine
göre e-Serbest Meslek Makbuzunun kağıtçıktısını veya elektronik ortamdaki halini muhafaza ve
ibraz etmeleri gerekmektedir.
Düzenlenecek e-Serbest Meslek Makbuzlarının Başkanlık sistemlerinden elektronik ortamda
sorgulanması ve doğrulanmasına imkan vermek üzere; karekoda veya barkoda belge üzerinde yer
verilmesi zorunludur.
e-Serbest Meslek Makbuzu ve Raporunun oluşturulması ve gönderilmesinde uyulması gereken
format, standart ve Raporlama süresi www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanan teknik
kılavuzlarda açıklanmıştır.
426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında onaylanan Yeni Nesil Ödeme
Kaydedici cihazlardan e-Serbest Meslek Makbuzunda bulunan bilgileri de ihtiva eden e-Serbest
Meslek Makbuzu Bilgi Fişinin düzenleyen tarafından imzalanarak müşteriye verilmesi halinde söz
konusu bilgi fişi nüshası da e-Serbest Meslek Makbuzunun kağıt çıktısı yerine geçer. Bu durum e-
Serbest Meslek Makbuzunun, elektronik sertifika ile imzalanarak düzenlenmesi ve Vergi Usul
Kanunu hükümlerine göre elektronik ortamda düzenleyicisi tarafından muhafaza edilmesi
zorunluluğunu ortadan kaldırmamaktadır.
(6)
Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca serbest meslek makbuzu belgesini düzenlemek zorunda olan
mükellefler (noterler hariç), istemeleri halinde 1/1/2018 tarihinden itibaren uygulamaya dahil
olabileceklerdir.
(7)
belgesinde aşağıda yer alan bilgilerin bulunması zorunludur.
a) Serbest meslek erbabının; adı, soyadı, vergi dairesi, VKN veya TCKN’si, adresi,
b) Müşterinin adı, soyadı veya unvanı, adresi, vergi mükellefi ise vergi dairesi, VKN veya TCKN’si,
c) Belgenin düzenlenme tarihi ile saat ve dakika olarak düzenlenme zamanı ve belge numarası,
ç) Alınan paranın miktarı (varsa vergi tevkifatı tutarları ve katma değer vergisi tutarları ayrıntılı
olarak gösterilecek şekilde).
Başkanlık, ihtiyaç duyulması halinde söz konusu bilgilere ilave bilgilerin de e-Serbest Meslek
Makbuzu belgesinde bulunmasını mükelleflere gerekli duyuruları www.efatura.gov.tr internet
adresinde yaparak isteyebilir.
Mükellefler e-Serbest Meslek Makbuzu üzerindeki zorunlu bilgilere ilave olarak ihtiyaçları
doğrultusunda farklı bilgilere de yer verebileceklerdir.
(8)
Uygulamasını kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemleri ile entegrasyonu yöntemi ile
kullanan mükellefler ve e-Serbest Meslek Makbuzu hizmeti verme konusunda Başkanlıktan izin alan
özel entegratörler, elektronik ortamda oluşturulan e-Serbest Meslek Makbuzu belgelerine ilişkin
olarak, Başkanlığın www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanan veri formatı ve standardına
uygun “e-Serbest Meslek Makbuzu Raporu”nu elektronik sertifika ile zaman damgalı olarak
imzalayarak www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanan teknik kılavuzlarda açıklanan
yöntem veya yöntemlerle Başkanlık sistemine elektronik ortamda aktarmak zorundadır.
Başkanlık, e-Serbest Meslek Makbuzu raporunun aktarım süresini ve yöntemini belirlemeye,
değiştirmeye, sektörler ve mükellef grupları itibariyle farklı veri aktarım süresi ve yöntemi
belirlemeye yetkilidir.
(1) Genel Olarak e-Serbest Meslek Makbuzu: Serbest meslek erbapları tarafındanUygulamadan Yararlanma Yöntemleri ve Başvuru Esasları: Mükellefler, e-Serbest MeslekDeğerlendirme ve İzin: e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasından kendi bilgi işlemÖzel Entegratörlük Hizmeti Verenler: 397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğie-Serbest Meslek Makbuzu Düzenlenmesi ve Teslimi: Vergi Usul KanunununUygulamaya Dahil Olma: e-Serbest Meslek Makbuzu zorunlu bir uygulama olmayıp, 213 sayılıe-Serbest Meslek Makbuzunda Bulunması Gereken Bilgiler: e-Serbest Meslek Makbuzue-Serbest Meslek Makbuzu Bilgilerinin Raporlanması: e-Serbest Meslek Makbuzu
Belgelere konulacak amblem ve belge numarası
MADDE 6 –
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından
Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre belgelerin
önyüzünün üst orta kısmına gelecek şekilde basılması zorunlu olan “Belgelere Konulacak Özel
İşaret(Amblem)” ile “İl Kod Numarası” yerine aynı konumda bulunmak üzere, Gelir İdaresi
Başkanlığı amblemi, amblemin altında ise bu Tebliğde öngörülen belge türleri itibariyle “e-İrsaliye”,
“e-Müstahsil Makbuzu” veya “e-Serbest Meslek Makbuzu” ibaresi bulunur.
(2) Bu Tebliğ kapsamında düzenlenen belgelerde, seri-sıra numarası yerine 3 haneli birim kodu ve
13 haneli sıra numarasından oluşan belge numarası kullanılır. Birim kodu serbestçe belirlenebilir.
Başkanlık bazı birim kodlarının kullanımını yasaklayabileceği gibi bazı işlemler için belirlediği birim
kodlarının kullanılmasını zorunlu kılabilir. Belge numarası içerisinde yer alan sıra numarası, 4
karakter yıl ve 9 karakter müteselsil numaradan oluşmaktadır. Her bir birim koduna ait sıra
numarası kendi içinde oluşturulur ve takip edilir. Sıra numarası içerisinde yer alan 9 karakterlik
müteselsil numara, her yılın ilk günü itibariyle “1” rakamından başlatılarak kullanılır. Mükellef
bünyesinde aynı belge numarası birden fazla kullanılamaz.
(1) Bu Tebliğ kapsamında oluşturulan elektronik belgelerde, 2/2/1985 tarihli ve 18654
Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü
MADDE 7 –
gerek düzenledikleri gerekse adlarına düzenlenen bu Tebliğe konu elektronik belge ve kayıtları
kendilerine iletim/teslim şekline uygun olarak yasal süreler dahilinde muhafaza ve istendiğinde
ibraz etmekle yükümlüdürler.
(2) Tebliğe konu uygulamalardan yararlanan mükellefler, uygulama kapsamında düzenledikleri
belgeleri kendilerine ait bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edebilecekleri gibi, Başkanlıktan
elektronik saklama izni alan mükelleflerin bilgi işlem sistemlerinde de muhafaza edebilirler.
Başkanlıktan saklama izni alan mükelleflerden elektronik saklama hizmetinin alınması mükelleflerin
Tebliğe konu belgelerin muhafaza ve ibraz sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
(3) Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü, Tebliğe konu belgelerin doğruluğuna, bütünlüğüne ve
değişmezliğine ilişkin her türlü elektronik veri, veri tabanı dosyası, saklama ortamı veya doğrulama
ve görüntüleme araçlarını kapsamaktadır.
(4) Tebliğe konu belgelerin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti
Kanunlarının geçerli olduğu alanlarda muhafaza edilmesi zorunludur. Bu zorunluluk, yurt dışında
ikincil bir arşivleme yapılmasına engel teşkil etmez. Başkanlık Tebliğe konu uygulamalardan
yararlanmak için başvuran mükelleflerin gerekçeli talebi üzerine bu fıkranın uygulanmasında farklı
usul ve esas belirleyebilir.
Sorumluluk ve cezai müeyyideler
MADDE 8 –
Tebliğe konu uygulamaların yer aldığı kılavuzlarda yer alan usul ve esaslara aykırı biçimde belge
düzenleyenler hakkında, işledikleri fiilin türüne göre Vergi Usul Kanununda öngörülen cezalar
uygulanır.
(2) Tebliğe konu uygulamalara dâhil olan mükellefler, Tebliğin 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasındaki
haller dışında, yaptıkları mal teslimleri/alımları ve hizmet ifaları kapsamında, anlaşmalı matbaa
işletmelerine bastırılan matbu (kağıt) belgeleri kullanamazlar, kullanmaları halinde söz konusu
mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununda öngörülen cezai hükümler uygulanacaktır.
(3) Tebliğe konu uygulamalar kapsamında hizmet verme izni iptal edilen özel entegratörler, bu
konuda hizmet verdiği mükellefleri uyarmak zorundadır. İzni iptal edilen özel entegratörden hizmet
alan mükellefler, söz konusu uygulamaları başka bir özel entegratörle anlaşmak,
GİB Portal uygulamasını kullanmak ya da kendi bilgi işlem sistemleri üzerinden kullanma
alternatiflerinden kendilerine en uygun olanı seçerek kullanmaları mümkündür.
(4) Tebliğe konu uygulamaları kendi bilgi işlem sistemi üzerinden kullanmak üzere izin alan
mükelleflerden izinlerinin iptal edildiği kendisine bildirilenler, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren
1 yıl süre ile uygulamayı kendi bilgi işlem sistemleri üzerinden kullanmak üzere başvuru
yapamazlar. Bu mükellefler, söz konusu uygulamalardan Başkanlıktan izin alan
özel entegratörlerden hizmet almak ya da GİB Portal uygulamasını kullanmak suretiyle
yararlanabilirler.
(5) Bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslar ile ilgili teknik kılavuzlarda belirlenen format ve
standartlara uygun olarak düzenlenmeyen elektronik ortamdaki belgeler, 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu kapsamında düzenlenen belge olarak kabul edilmeyecektir.
(6) Mükellefler, Tebliğde elektronik ortamda düzenlenmesine olanak sağlanan belgeleri
düzenlerken, süreler başta olmak üzere bu Tebliğde belirtilmeyen hususlarda Vergi Usul Kanunu ve
ilgili diğer kanun ve düzenlemelerde yer alan usul ve esaslara uymak zorundadır.
Diğer hususlar
MADDE 9 –
ait elektronik kayıtların bozulması, silinmesi, zarar görmesi, işlem görememesi halleri ile
olağanüstü durumların meydana gelmesi halinde, durumu Başkanlığa üç iş günü içinde bildirerek
bu kayıtları nasıl tamamlayacağına ilişkin ayrıntılı bir plan sunmak zorundadır.
(2) Tebliğe konu uygulamaları kendi sistemi üzerinden kullananlar, bilgi işlem sistemlerini
oluşturan donanımların bir kısmının veya tamamının haczedilmesi veya yetkili mercilerce el
konulması halinde, durumu en geç üç iş günü içerisinde Başkanlığa bildirmek zorundadır.
(3) Tebliğe konu uygulamaları kendi sistemi üzerinden kullananlar, bilgi işlem sistemini oluşturan
yazılım, donanım, dosya, dokümantasyon ve benzeri unsurları, hiçbir şekilde kısmen veya tamamen
vergi inceleme elemanlarının veya Başkanlıkça görevlendirilecek personelin erişimini ve
denetlemesini engelleyecek bir sözleşme veya lisansa konu edemezler.
(4) Tebliğe konu uygulamaları kendi sistemi üzerinden kullananlar, Başkanlığın talebi üzerine
belgelere ait bilgilerin oluşturulması veya muhafazası sırasında kullanılan donanımların bulunduğu
adres veya adreslerde inceleme ve tespit yapılabilmesi için gerekli olacak her türlü teknik ve
fiziksel imkanı (uygun donanım ve yazılımlar, terminallere ulaşım izinleri ve uzman personel gibi)
sunmak zorundadır.
(5) Tebliğe konu uygulamaları kendi sistemi üzerinden kullananlar ile izin alan özel entegratörlerin,
Defterdarlık veya Vergi Dairesi Başkanlıkları ile anlaşmalı matbaa işletmeciliği sözleşmesi yapma
zorunlulukları bulunmamaktadır.
(6) Tebliğe konu elektronik belge uygulamalarına dahil olan mükellefler, uygulamaya dahil oldukları
tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar, kağıt ortamda da söz konusu belgeleri düzenleyebilirler.
Ancak aynı işlem için elektronik belge veya kağıt ortamdaki belgelerinden sadece birinin
düzenlenmesi gerekmektedir. Elektronik belge uygulamalarına dahil olunan tarihi izleyen üçüncü
ayın sonundan sonra, belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi zorunlu olup, kağıt ortamda
belge düzenlenmesi halinde 213 sayılı Vergi Usul Kanununda yazılı cezalar tatbik edilecektir.
(7) Bu Tebliğde belirtilen elektronik belgeleri düzenleme yetkisi bulunan mükelleflerin,
sistemlerinde arıza veya kesinti meydana gelmesi veya diğer mücbir sebep durumlarında,
düzenlenmek üzere yeterli miktarda matbu belgeleri bulundurmaları zorunludur. Bu şekilde belge
düzenlemek istisnai bir uygulama olup, belge düzenlemeye başlamadan önce Başkanlığa konu
hakkında bilgi verilmesi ve süreklilik arz etmemesi gerekmektedir. Süreklilik arz etmesi halinde,
uygulamalardan kendi bilgi işlem sistemlerinin entegrasyonu yöntemi ile yararlanan
mükelleflerin, entegrasyon izinleri Başkanlıkça iptal edilebilecek olup, GİB Portal hesapları
otomatik olarak açılacaktır. Bu durum entegrasyon izni iptal edilen mükelleflerin, iznin iptalinden
sonra, uygulamalardan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığı ile yararlanmalarına
engel teşkil etmez.
(8) Başkanlık, ilgilisine bilgi vermek suretiyle, izin isteyen mükelleflerin başvurularının
yanıtlanmasını belli bir süre erteleyebilir, başvurularını sıraya koyabilir.
(9) Başkanlık gerek görmesi halinde bu Tebliğ kapsamındaki uygulamalara ait belgelerde
bulunması gereken bilgilerde değişiklik yapabilir.
(10) Başkanlık, istemesi halinde, bu Tebliğ uyarınca düzenlenen elektronik belgelere, uzaktan
erişebilir. Erişim gereklerinin yerine getirilmiş olması, mükellefin söz konusu elektronik belgeleri
muhafaza ve ibrazı ödevlerini ortadan kaldırmaz.
Uzaktan erişimin hangi yöntemle ve hangi tarih itibariyle yapılacağı www.efatura.gov.tr internet
adresinde yayınlanan “Elektronik Belge Uzaktan Erişim Kılavuzunda” ayrıca açıklanacaktır.
(11) Başkanlık, bu Tebliğde belirtilen elektronik belgelerin düzenlenmesi ve alıcılarına iletilmesi
hususlarında, faaliyetlerin niteliği, yapılma şekli vb. diğer ayırt edici unsurlarını da dikkate alarak
özel izin vermeye veya bu durumları ilgili elektronik belgelere ait ve “www.efatura.gov.tr” internet
adresinde yayımlanan uygulama veya teknik kılavuzlarda açıklama yaparak düzenleme yapmaya
yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 10 –
Yürütme
MADDE 11 –
Tebliğ grubu:
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.(1) Tebliğe konu uygulamaları kendi sistemi üzerinden kullananlar, bu uygulamalara(1) Tebliğe konu uygulamalar kapsamında izin alan mükelleflerden bu Tebliğde ve (1) Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerine göre muhafaza yükümlülüğü olanlar,
- VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞLERİ
mükerrer 242 nci maddesinin ikinci fıkrası ile Maliye Bakanlığı; elektronik defter, kayıt ve
belgelerin oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazı ile defter ve belgelerin
elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye, elektronik
ortamda tutulmasına ve düzenlenmesine izin verilen defter ve belgelerde yer alması gereken
bilgileri internet de dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında Maliye
Bakanlığına aktarma zorunluluğu getirmeye, bilgi aktarımında uyulacak format ve standartlar ile
uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, Vergi Usul Kanunu kapsamına giren işlemlerde
elektronik imza kullanım usul ve esaslarını düzenlemeye ve denetlemeye yetkili kılınmıştır.
Söz konusu fıkrada, Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve belgelere ilişkin
olarak yer alan hükümlerin elektronik defter, kayıt ve belgeler için de geçerli olduğu; Maliye
Bakanlığının, elektronik defter, belge ve kayıtlar için diğer defter, belge ve kayıtlara ilişkin usul ve
esaslardan farklı usul ve esaslar belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
(2) Aynı Kanunun 227 nci maddesinin birinci fıkrasında, aksine hüküm olmadıkça Vergi Usul
Kanununa göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait kayıtların
tevsikinin mecburi olduğu; dördüncü fıkrasında da Maliye Bakanlığının, düzenlenmesi mecburi olan
belgelerde bulunması gereken zorunlu bilgileri belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.
(3) Diğer taraftan, anılan Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı
bendinde Maliye Bakanlığının, Vergi Usul Kanununa göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile
bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil
ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye, bunlarda değişiklik yapmaya, bu defter ve belgelere
tasdik, muhafaza ve ibraz zorunluluğu getirmeye veya kaldırmaya, Vergi Usul Kanununa göre
tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin tutulması ve düzenlenmesi zorunluluğunu kaldırmaya
yetkili olduğu; (3) numaralı bendinde, tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defter, kayıt ve belgelerin
mikro film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması veya bu kayıt ortamlarında
saklanması hususunda izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, bu şekilde tutulacak defter ve
kayıtların kopyalarının Maliye Bakanlığında veya muhafaza etmekle görevlendireceği kurumlarda
saklanması zorunluluğu getirmeye; (4) numaralı bendinde ise Vergi Usul Kanununun 149 uncu
maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile vergi beyannameleri
ve bildirimlerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle internet de
dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi, beyanname ve
bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin
vermeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim ve bilgilerin aktarımında uyulacak format
ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname,
bildirim veya bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya
ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
(4) Yukarıda yer verilen hükümlerle Maliye Bakanlığına verilen yetkilere istinaden, yaygın olarak
kullanılan belgeler arasında yer alan “sevk irsaliyesi”, “müstahsil makbuzu” ve “serbest meslek
makbuzu” belgelerinin elektronik ortamda elektronik belge olarak düzenlenebilmesi, alıcısına
elektronik veya kağıt ortamında iletilmesi ile muhafaza ve ibraz edilebilmesine ilişkin usul ve
esaslar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
|
